Waarom zijn planten belangrijk voor de kwaliteit van de lucht in jouw huis? Het is een open deur dat de binnenlucht in je huis lekker fris en gezond moet zijn. Lucht is van levensbelang en geeft je energie bij elke ademteug. Lekker frisse lucht verkwikt en voelt gezond. Je gaat er beter van presteren. Als je in een ruimte komt waar veel mensen zijn geweest ervaar je dat direct. het voelt zwaar, plakkerig en bedompt. Zoals ook in een oud vochtig huis, waar de natte schimmels een muffe geur verspreiden. Met planten kun je de lucht zuiveren!
De kwaliteit van de binnenlucht wordt bepaald door allerlei factoren. Lucht is een samengesteld gas. Het bestaat uit 78% stikstof en 21% zuurstof. Dan resteert nog 1%, die uit allerlei verschillende gassen bestaat, zoals Argon, Helium, Krypton en Helium. Ons lichaam neemt alleen de zuurstof op. Het samengestelde gas dat we dus voor het gemak ‘lucht’ noemen is echter ook een transport middel voor allerlei lichte elementen. Sporen van planten, schimmels, bacteriën, pollen, stof en gevaarlijk fijnstof en zo voorts zweven mee met de wind. Gelukkig is ons lichaam daar goed op voorbereid, maar je wilt je lijf niet onnodig uitdagen.
Met onze ademhaling blazen we CO2 en vocht in de lucht. Het vocht- en CO2 gehalte van de lucht in huis is meestal hoger dan buiten!
Naast de biologische effecten van onszelf op de lucht is er ook chemische luchtvervuiling in huis. De woninggeur verraad chemische stoffen die je buiten niet aan treft. Een vers geschilderde muur ruikt lekker nieuw net als je nieuwe tapijt, maar de stoffen die je ruikt zijn ongezond. Allerlei schoonmaak-oplosmiddelen en verf- of lijmstoffen blijven jarenlang uitdampen. We noemen deze stoffen VOC’s (vluchtige organische verbindingen) en hebben een negatief effect op je gezondheid. Formaldehyde is zo’n stof die in veel productie processen wordt gebruikt en voorkomt in spaanplaat, gordijnstoffen, tapijt en lijmsoorten. Tabaksrook wil je ook niet inademen vanwege de chemische samenstelling, maar ook door het fijnstof en de verbrandingsresten. Je kunt klachten krijgen zoals hoofdpijn, benauwdheid, irritaties van de luchtwegen en slaapproblemen. Bovendien versterkt tabaksrook de negatieve effecten van de organische verbindingen en versterkt het de effecten van ingeademd Radon gas.
Alsof dit nog niet genoeg is heeft de natuur nog andere vervuiling voor ons in petto. Een gemiddelde woning is een paradijs voor schimmels, bacteriën en ziektekiemen. Het is er vochtig en er is veel organisch materiaal om van te leven, zoals huidschilfers, haren en ander lichamelijk afval. Bovendien is de temperatuur ideaal en constant met weinig uitdagingen voor een gemiddelde schimmel. Het vochtpercentage in de lucht in in huis meestal hoger dan buiten. Een paradijs dus!
Redenen genoeg dus om ramen en deuren in het voorjaar eens lekker open te zetten en goed te ventileren. Dat helpt uiteraard eventjes en je ervaart meteen een fris gevoel. De kwaliteit van je interieur lucht vraagt echter om een dagelijkse verversing om echt gezond te zijn.
De bouwregelgeving verplicht aannemers en architecten om aan minimale ventilatie eisen te voldoen. Je kent de aluminium roosters wel in ramen en kozijnen en in veel huizen hangt een ventilatiesysteem op zolder. Trek de stekker niet uit het stopcontact, want je begrijpt inmiddels de noodzaak van ventilatie.
Bij hoge ventilatie hoeveelheden zuigt de ventilatie in de winter koude lucht naar binnen. Dat is een nadeel, want die moet weer warm gestookt worden. Het kost overigens meer energie om vochtige oude lucht op te warmen dan droge buitenlucht. Met nieuwe energie zuinige woningen gaat dat niet meer op, omdat de isolatiewaarden erg hoog zijn. Als er nauwelijks warmte verloren gaat via de muren en het dak, dan kun je je voorstellen dat zo’n plons koude buitenlucht meteen onaangenaam is. We lossen dat op met een WTW systeem, dat staat voor warmte terugwin installatie. De warmte uit de oude interieurlucht wordt gebruikt om nieuwe verse lucht voor te verwarmen. Deze twee luchtstromen worden niet gemend, zoals veel mensen denken! De vervuiling in de afvoer kanalen komt niet in de nieuwe verse lucht terecht.
Zo’n WTW installatie vraagt echter veel techniek, is relatief kostbaar en kan eigenlijk alleen bij nieuwbouw aangebracht worden.
Moeder natuur heeft ook een ventilatiesysteem dat zeer Low-tech en zonder installatie kosten bij jou thuis kan werken: planten! Water, licht en een beetje voeding is voldoende en de natuur doet de rest. Hoe werkt dat dan? De bladeren van planten hebben bladmondjes waardoor ze CO² opnemen. Precies die CO² die wij net hebben uitgeademd. Bij de opname van die CO² nemen ze ook andere elementen uit de lucht op. Die blijven vervolgens in de plant achter. Ze ademen zuurstof terug in de lucht en de biologische cirkel is rond.
De ruimtevaart organisatie NASA heeft er onderzoek naar gedaan en heeft een lijst samengesteld van de meest effectieve planten. Dit onderzoek is uitgevoerd om langer verblijf in de ruimte mogelijk te maken met gezondere lucht in de technische cabines. Astronauten hadden vaak last van geïrriteerde luchtwegen.
Er zijn natuurlijk ook nadelen aan planten. Ze vragen verzorging en ze hebben vooral veel licht nodig. Dat kun je echter beide organiseren door de juiste plek te kiezen, door een lichtopening in het dak en door plant verzorgingssystemen. Die vragen weinig onderhoud en zijn gemakkelijk bij te houden. Je kunt ook service contracten afsluiten met een planten verzorger.
In ons kantoor staan circa 100 planten, waarvan slecht 10-15% de afgelopen vijf jaar is vervangen. Soms ontstaat er luis in een plant die op de tocht staat, of groeien ze simpelweg te groot.
Een ander nadeel in een werkomgeving is het vochtpercentage in de zomer. Als het mooi en warm weer is groeien de planten hard en produceren ze meer vocht dan nodig is. Dat merken wij zo’n 2 tot 3 weken per jaar, hoog zomer. Om dat op te lossen kan ons dakraam open en ventileren we ’s nachts met afgekoelde buitenlucht. De rest van het jaar is het juist prettig toeven. Bij droge vorstperioden bijvoorbeeld krijgen we geen droge lippen of vastgeplakte contactlenzen. De planten zorgen dan voor voldoende vocht in de lucht.
Resumerend kun je planten dus inzetten om het klimaat in je huis direct te verbeteren. Bij nieuwbouw is het een ondersteuning van hoogwaardige ventilatie systemen en bij bestaande oudere huizen is het een perfecte aanvulling op de kwaliteit van je woning klimaat.
Voor meer informatie zoals plantensoorten en aanplant mogelijkheden kan ik je door verwijzen naar specialisten en uitvoerders, zoals bijvoorbeeld planten arrangeur Geert Maas. Grappig genoeg zijn de planten die goed presteren vaak snel groeiers en makkelijk in onderhoud. Je vindt ze bij alle tuincentra die interieur planten verkopen.
Chiropractor alphen aan den rijn
op 12 Feb 2020